احتمالا همه ما تجربه این موقعیت ها را داشته ایم که مادر و یا پدر ما، ما را در خانه یکی از اقوام و آشنایان گذاشته و برای انجام کاری به بیرون از خانه می رود. در این شرایط، ما نیز به عنوان یک کودک چندان از این موضوع دل خوشی نداشتیم و دوست داشتیم که یکی از والدین خود را کنار خود ببینیم. این حس کاملا امری طبیعی بوده و به دلیل وابستگی نسبی ما نسبت به آنان است.
اما متاسفانه، گاهی اوقات این میزان ترس و ناراحتی حاصل از دوری، از حد خود بیشتر شده و به نوعی ترس خاص در کودکان، به نام اختلال اضطراب جدایی، تبدیل می شود. این نوع اضطراب، حالتی استاندارد و گذرا نبوده و در آینده نیز برای کودک مشکل ساز خواهد شد. بنابراین، تلاش برای بهبود این اضطراب، از مواردی است که نباید توسط خانواده ها دست کم گرفته شود.
اگر احساس می کنید که فرزند شما نیز بیش از حد به شما وابسته است و تحت هیچ شرایطی نمی تواند دوری شما را تحمل کند، پیشنهاد می کنیم در این مقاله مهم با ما همراه باشید تا به بررسی این اختلال تاثیر گذار در آینده کودک بپردازیم. همچنین، در انتهای این مطلب نیز سعی می کنیم تا چند راهکار برای درمان این موضوع را نیز با شما در میان بگذاریم تا دیگر نگران هیچ موضوعی نباشید.
اختلال اظطراب جدایی چیست؟
به نوعی از اختلال در خردسالان و یا کودکان گویند که در آن، کودک به یک یا هردو والدین، احساس وابستگی شدیدی داشته، به حدی که در صورت دور بودن از آن ها نمی تواند بر روی خودش کنترل داشته باشد و دچار اضطراب و یا حتی ترس می شود. اگر این میزان اضطراب جدایی در كودكان به اندازه ای باشد که در روند یادگیری کودک و یا انجام فعالیت های روزانه او اختلال ایجاد کند، به نظر می رسد مشکل کمی بزرگتر از یک نگرانی معمولی و ساده باشد و شما با اختلال اضطراب جدایی در كودكان روبرو هستید.
اضطراب جدایی در كودكان ممکن است تا قبل از یک سالگی شروع شده و تا چهار سالگی در کودک از بین برود و یا در مواردی مجددا ظاهر شود. اما اگر این میزان اضطراب از حد خود خارج شود یا اینکه به سال های مدرسه او ادامه پیدا کند، دیگر نمی توانید دست روی دست بگذارید تا به صورت خود به خود درست شود و باید برای آن چاره ای بیاندیشید.
دلایل بوجود آمدن اضطراب جدایی
علل های بسیار زیادی هستند که می توانند باعث به وجود آمدن اضطراب جدایی شوند و برخی از آن ها نیز هنوز نامشخص هستند. با این حال، در این بخش به بررسی مهم ترین و متداول ترین آن ها می پردازیم:
- از دست دادن یک عزیز: معمولا هنگامی که فرزند شما از دست دادن یکی از عزیزانش را از نزدیک ببیند و یا متوجه آن شود، به مادر و یا پدر خود وابستگی شدیدی پیدا می کند چرا که هر لحظه احساس می کند که احتمال از دست رفتن او ممکن است.
- وجود مشکلات خونی در کودک: طبق آزمایش ها و تحقیقات صورت گرفته توسط دانشمندان و روان شناسان، هنگامی که فشار خون و یا غلظت خون فرزند شما(چه به دلایل محیطی، و چه به دلایل ارثی و ژنتیکی) از حد مجاز بیشتر باشد، احتمال عصبی و یا مضطرب شدن بیش از حد او وجود دارد.
- مسائل زیست محیطی: مواجه شدن کودک با موقعیت هایی ناگهانی که در آن مجبور به دور ماندن از مادر و پدر خود است. به طور مثال، اگر به هر دلیلی، کودک شما نتواند برای مدتی طولانی شما را ببینید، بعد از یافتن شما دیگر دوست ندارد که شما را حتی برای لحظه ای از دست بدهد.
- طلاق عاطفی و یا رسمی میان پدر و مادر:
اگر فرزند شما احساس کند که پدر و مادرش نسبت به یکدیگر حس مثبتی نداشته و همیشه در تلاشند تا از یکدیگر دور باشند، ممکن است احساس کند که احتمال جدایی خود از شما نیز وجود دارد. بنابراین همیشه سعی می کند تا در کنار پدر یا مادر خود باشد. این موضوع در مواقع طلاق نیز خودش را بسیار زیاد نشان می دهد.
- تغییرات ناگهانی به وجود آمده در اطراف کودک: به طور مثال، تغییر ناگهانی مدرسه و یا ورود به محله ای جدید. این موارد باعث می شود تا در درون کودک نوعی نا امنی رخ دهد و از تجربه های جدید(مثلا پیدا کردن دوست های مدرسه ای جدید) دوری کند و بیشتر به والدین خود بچسبد.
- حمایت بیش از حد پدر و مادر: در این بحث، هیچ چیز مهم تر و تاثیرگذار تر از این مورد نیست. هنگامی که از فرزند خود بیش از اندازه محافظت می کنید و بیش از اندازه مراقب او هستید، این تصور در ذهن او بوجود می آید که شما همیشه برای کمک به او در کنار او هستید. این امر باعث می شود تا در هنگام نبود شما نتواند هیچ کاری را به درستی انجام دهد و بنابراین به ترس و اضطراب دچار شود.
نشانه ها و علائم اضطراب جدایی
برخی از نشانه‌های اضطراب جدایی در کودکان به شرح زیر است:
- ترس از جدا ماندن از والدین
- اضطراب هنگام فکر کردن به جدایی از والدین
- ترس از خوابیدن در جایی به غیر از خانه
- بی‌قراری شدید، بی‌تابی و گریه هنگام جدایی از والدین
- دردهای فیزیکی مانند دل درد، سردرد و دردهای عضلانی
- نگرانی مداوم و ترس از دست دادن و مرگ والدین
- کابوس‌های شبانه
- تمایل شدید کودک برای خوابیدن کنار والدین
- امتناع از رفتن به مدرسه
راهکارهای درمان اضطراب جدایی
حال که به طور کامل با علت های بوجود آمدن اضطراب جدایی آشنا شدیم، نوبت به بررسی راه های بهبود و یا حتی درمان آن می رسد:
- تقویت روحیه استقلال در کودک: تاجایی که می توانید تلاش کنید دست فرزند خود را در انتخاب هایش کاملا باز بگذارید. اجازه دهید تا در تصمیماتی که مربوط به خودش است کاملا دخیل باشد. این امر باعث می شود تا بعد از مدتی فرزند شما احساس کند که در زندگی اش استقلال نسبتا خوبی دارد و بنابراین کمتر به شما نیاز دارد.
- قدم به قدم پیش رفتن: لازم نیست راه چند هفته ای را یک روزه انجام دهید. سعی کنید قدم به قدم پیش روید و هر روز مقداری از فرزند خود فاصله بگیرید. بگذارید احساس کند که در کنارش هستید و از او حمایت خواهید کرد، ولی این حمایت به معنای کنار او بودن در همه جا و همه زمان ها نیست.
- کمک گرفتن از دوستان او: با دوستان او صحبت کنید و آن ها را به خانه خود دعوت کنید تا به جای وابسته شدن به شما، با هم سن و سالان خود وقت بگذراند.
- حذف عوامل مختل کننده و استرس زا: عوامل استرس زا را به طور کامل از فرزند خود دور کنید. به طور مثال، از تماشای فیلم ها و یا انجام بازی های دلهره اور اجتناب کنید.
- تلاش برای افزایش تعداد دوستان و اطرافیان او: کودکی که رفته رفته و به آرامی اجتماعی شود، می تواند به راحتی از دست دادن افراد را بپذیرد، حال این فرد می تواند والدین باشند، می تواند دوستان روزمره او.
- کمک گرفتن از روانشناس: علاوه بر تمامی موارد بالا، حتما و حتما با یک روانشناس خبره در این زمینه نیز مشورت کنید. روانشناسان و روان کاوان، با بررسی علمی و دقیق فرزند شما می توانند پاسخ های علمی تر و دقیق تری به شما ارائه کنند که هم نتیجه بهتری دارند و هم سریع تر جوابگو هستند.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم تا با بررسی اضطراب جدایی در کودکان و علل بوجود آمدن آن، شما را در داشتن فرزندی نترس و اجتماعی بیشتر راهنمایی کنیم.
ارسال نظر