
سرطان در کودکان ضمن اینکه خود یک وضعیت خاص محسوب میشود، مشکلات و اثرات متعددی نیز برای این گروه به همراه دارد. حتی بزرگسالان نیز در مواجهه با بیماری سرطان احساسات گوناگونی همچون ترس، ناامیدی، هراس از درمان و دارو، خشم و ترس از مرگ را تجربه میکنند. با این وصف میتوان دریافت که کودکان چقدر نسبت به بزرگسالان در این خصوص آسیب پذیرتر هستند. بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان از هر نوع، آسیبهای روانی و پریشانی شدید جسمی را تجربه میکنند. مطالعات نشان میدهد که با نقاشی و موسیقی میتوان بهطور قابل توجهی این آسیبهای روحی و جسمی را کاهش داد. در این بخش قصد داریم اثرات نقاشی و موسیقی بر افزایش امید و شادکامی در کودکان سرطانی را مورد بررسی قرار دهیم.
تاثیر نقاشی و موسیقی بر افزایش امید در کودکان سرطانی
کودکان نسبت به بزرگسالان به لحاظ روحی و جسمی حساسیتهای بیشتری دارند، بنابراین در مواجهه با موقعیتهای خاص همچون ابتلا به سرطان بیشتر آسیب میبینند. ناامیدی و کاهش سطح شادکامی از جمله اثرات منفی است که ابتلا به سرطان برای گروه سنی کودک به همراه دارد. البته که این رخداد عجیب نیست و حتی بزرگسالان مبتلا به سرطان هم در معرض ابتلا به پریشانی روان و جسم قرار دارند.
آنچه که در خصوص کودکان مبتلا به سرطان حائز اهمیت است، چگونگی مقابله با این احساس ناخوشایند و مهار آن است. گروهی از کودکان مبتلا به سرطان، پریشانیهای شدید روانی و جسمی را تجربه میکنند. مطالعات انجام شده نشان میدهند که با استفاده از نقاشی و موسیقی میتوان مشکلات روانی ناشی از سرطان را به میزان قابل توجهی در کودکان سرطانی کاهش داد و یا کنترل کرد. البته باید خاطر نشان شویم که هنوز بهطور قطع ثابت نشده که نقاشی یا موسیقی درمانی میتواند بر بیماران آنکولوژی از رده سنی کودک کاملاً اثری مثبت داشته باشد یا خیر!
هدف از بررسی تاثیر نقاشی و موسیقی بر میزان شادکامی و امید کودکان سرطانی چیست؟
در واقع تمام مطالعاتی که در حوزه کودک و نوجوان در خصوص تاثیر نقاشی و موسیقی بر افزایش شادکامی و امید به زندگی کودکان سرطانی انجام میگیرد، هدفی واقعگرایانه را دنبال میکنند. هدف از تمام این مطالعات تعیین حدود تاثیر نقاشی درمانی و موسیقی بر گروه کودکانی است که درگیر به سرطان هستند.
آیا همیشه نقاشی تاثیر مثبت بر امید به زندگی در کودکان سرطانی دارد؟
در حقیقت نمیتوان در این خصوص نظری قطعی داد. با وجود اینکه انجام فعالیتهایی همچون نقاشی و گوش دادن به موسیقی تاثیری مثبت بر روان انسان دارد، اما نمیتوان گفت که تمام کودکان سرطانی که نقاشی درمانی را تجربه میکنند نتیجهای یکسان و کاملاً مثبت بدست میآورند.
اکثر مطالعاتی که در این مورد انجام گرفتهاند، کارآزماییهای تصادفی سازی و مطالعات تجربی غیر تصادفی بودند. برخی از این مطالعات نشان میدهند نقاشی درمانی تاثیر مثبتی بر کاهش اضطراب و ناامیدی ناشی از سرطان در کودکان دارد. همچنین نشان داده شده که نقاشی درمانی سبب افزایش امید به زندگی و بهبود کیفیت زندگی در کودکان مبتلا به سرطان میشود.
در مقابل مطالعات و نتایج مثبت باید به برخی مطالعات با نتیجه منفی نیز اشاره کرد. تعداد کمی از مطالعات صورت گرفته در این خصوص نشان میدهند که تاثیر نقاشی درمانی در کودکان سرطانی متفاوت است. طبق این مطالعه انجام شده برخی از کودکان شرکت کننده بعد از مداخله نقاشی درمانی سطح اضطراب و ناامیدی بیشتری را تجربه کردهاند.