تاثیر انواع اختلال خواب و کابوس بر سلامت کودک
خواب خوبِ شبانه یکی از چیزهایی است که کودکان به شدت به آن نیاز دارند. در واقع یک ریتم خواب خوب شبانه برای حفظ سلامت کودکان ضرورت دارد. زمانی که کودک قادر نباشد به اندازه کافی و به خوبی بخوابد، ممکن است مشکلات سلامتی، رشدی و رفتاری متعدد و آسیب رسانی را تجربه کند. این حقیقت اثبات شده که بخشی از مشکلات و اختلالات جسمی و رفتاری که در کودکان بروز می‌کنند، مرتبط با عدم داشتن خواب شبانه باکیفیت است. اگر فرزند کودک شما درگیر به اختلالات خواب همچون کابوس و شب بیداری است، لازم است برای حل این مشکل با یک پزشک و روانپزشک کودک مشورت کنید. در این بخش به موضوعات مرتبط با کابوس‌ها و دیگر اختلالات خواب در کودکان اشاره خواهیم کرد.
ضرورت خواب خوب شبانه برای کودکان
خواب خوب شبانه یکی از فاکتورهای اصلی و فوق‌العاده مهم جهت حفظ سلامتی کودکان بشمار می‌رود. زمانیکه روند خواب شبانه کودک مختل می‌شود، در معرض آسیب‌های متعددی قرار می‌گیرد. از جمله آسیب‌ها و مخاطرات ناشی از خواب ناکافی و کابوس‌های شبانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بروز مشکلات سلامتی
بروز اختلالات رفتاری
بروز مشکلات رشدی
منظور از اختلالات خواب در کودکان چیست؟
زمانی که کودک شما در خوابیدن یا به خواب رفتن‌های شبانه دچار مشکل شود، می‌گوییم از اختلال خواب رنج میبرد. به دلایل متعددی ممکن است کودکان خواب شبانه نداشته باشند و یا اینکه از کیفیت خواب شبانه‌شان کاسته شده و از این وضعیت رنج میبرند.
از جمله علل بروز اختلال در به خواب رفتن در ساعات شب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مسدود شدن راه‌های هوایی
کاهش سطح آهن یا فقر آهن
بروز اختلالات عصبی
کابوس شبانه
آیا کابوس‌های شبانه و دیگر اختلالات خواب کودک باید درمان شوند؟
همانطور که در مقدمه نیز گفتیم خواب اثر مستقیم و البته بسیار پررنگی در روند رشد کودک دارد. همچنین کیفیت خواب بر خلق و خو و سطح انرژی کودک موثر خواهد بود. بنابراین در صورت عدم درمان، ممکن است فرزند شما درگیر به مشکلاتی در عملکرد شود. همچنین این احتمال قویست که با تداوم این وضعیت او درگیر به مشکلات سلامتی و فیزیکی شود.
چرا خواب شبانه انقدر برای کودکان مهم است؟
یکی از سوالات متداول والدین در خصوص خواب شبانه کودکان این است که چرا مسئله خواب شبانه و درمان اختلالات مرتبط با آن انقدر حائز اهمیت است و مورد تاکید قرار می‌گیرد؟ کودکی که به اندازه کافی نمی‌خوابد و شب‌ها خواب کافی ندارد، انرژی خود را به سرعت از دست می‌دهد. چنین کودکی در طول روز به شدت احساس خستگی می‌کند. همچنین چون او در طول ساعات شب خواب نداشته و یا در حال کابوس دیدن بوده، به شدت تحریک پذیر می‌شود و ممکن است رفتارهای ناخوشایند و دور از انتظار از خود بروز دهد.
معمولاً کودکانی که از اختلالات مرتبط با خواب رنج میبرند، قادر نیستند که به موضوع یا کاری توجه کنند، این گروه از کودکان سطح یادگیری قابل قبولی ندارند، رفتار این گروه از کودکان چه در خانه و چه در مدرسه نامطلوب و گاهی دردساز است. همچنین چنین کودکانی به شدت در یادگیری و تحصیل ضعیف هستند. برخی از والدین این تصور را دارند که نکند خواب ناکافی بر وضعیت هوش و یادگیری فرزندشان تاثیر بگذارد، در حالیکه اثرات مخرب فیزیکی آن به مراتب جدی‌تر است.
اثرات منفی عدم خواب کافی شبانه در کودکان
از جمله تاثیرات کم خوابی و عدم خوابیدن کودکان در ساعات شب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم رشد کافی و توقف زود هنگام رشد کودک
برهم خوردن تعادل سطح قند خون
کاهش مقاومت سیستم ایمنی کودک
افزایش ریسک بروز آسیب‌های مغزی و ابتلا به بیماری‌های خودایمنی در کودک
انواع اختلالات خواب در کودکان
اختلال خواب تنها به معنای عدم خوابیدن و بیداری شبانه نیست. اختلال خواب خود به چند شاخه تقسیم می‌شود و انواع مختلف دارد. رایج‌ترین انواع اختلال خواب عبارتند از:
آپنه خواب
بی‌خوابی
سندرم خواب فاز تاخیری
خواب آلودگی
نارکولپسی
اختلال حرکت دوره‌ای اندام‌ها
پاراسومنیا
آپنه خواب و تاثیر آن بر کودک
یکی از رایج‌ترین علل کم خواب، بد خوابی و بی‌خوابی در کودکان آپنه خواب است. خوب است بدانید که حدوداً 4 درصد از کودکان بین 2 تا 8 ساله درگیر به اختلال آپنه خواب هستند. آپنه به وضعیتی گفته می‌شود که طی بروز آن فرد در حال خواب برای لحظاتی تنفسش متوقف می‌شود.
آپنه خواب خود به دو دسته طبقه بندی می‌شود:
آپنه انسدادی خواب: آپنه انسدادی خواب رایج‌ترین نوع آپنه است. در این حالت بافت نرم پشت گلو مسیر هوایی فوقانی را کاملاً مسدود می‌کند. زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد اکسیژن برای چند ثانیه متوقف می‌شود. با قطع جریان اکسیژن کودک بیدار شده و در بیداری می‌تواند به صورت طبیعی تنفس کند.
آپنه خواب مرکزی: آپنه خواب مرکزی با آپنه انسدادی خواب کاملاً متفاوت است. زمانی که آپنه خواب مرکزی رخ می‌دهد، در واقع مغز به بدن سیگنال تنفس کردن را ارسال نمی‌کند. معمولاً آپنه خواب مرکزی بین 1 دقیقه یا بیشتر طول می‌کشد. معمولاً بروز آپنه خواب مرکزی وابسته به شرایط خاص دیگر است. مثلاً شرایطی که سبب درگیر شدن سیستم عصبی مرکزی بدن کودک می‌شوند، می‌توانند زمینه بروز آپنه خواب مرکزی را فراهم کنند.
بی‌خوابی و تاثیر آن بر کودک
بی خوابی دیگر اختلال خواب رایجی است که در گروه سنی کودکان رخ می‌دهد. زمانیکه کودک قادر به خوابیدن نباشد، نمی‌تواند در حالت خواب باقی بماند و یا خیلی زودتر از حالت نرمال بیدار می‌شود، به این معناست که از بی‌خوابی رنج میبرد. بی‌خوابی علل مختلفی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
عادات بد خواب
استرس
اضطراب
خوب است بدانید که تنها در ایالات متحده آمریکا حدود 45 درصد کودکان و نوجوانان به اندازه کافی نمی‌خوابند و گروهی نیز درگیر به بی‌خوابی و رنج حاصل از آن هستند.
سندرم خواب فاز تاخیری و تاثیر آن بر کودک
سندرم خواب فاز تاخیری یکی از اختلالات خواب مزمن محسوب می‌شود. این اختلال خواب بیشتر در نوجوانان رواج دارد. معمولاً سندرم خواب فاز تاخیری وقتی رخ می‌دهد که کودک یا نوجوان چند ساعت دیرتر از حالت نرمال وارد رختخواب می‌شود. یکی از نشانه‌های سندرم خواب فاز تاخیری در کودکان و نوجوانان عدم توانایی آن‌ها در صبح زود بیدار شدن است.
اختلال حرکت دوره‌ای اندام‌ها و تاثیر آن بر کودک
اختلال حرکت دوره‌ای اندام‌ها به معنای تمایل حرکت دادن یا لگد زدن به پاها است. این اختلال سبب می‌شود کودک مرتباً از خواب بیدار شود. خوب است بدانید که دانشمندان معتقد هستند، این اختلال کاملاً با مسئله کمبود آهن در ارتباط است.
خواب آلودگی بیش از حد در کودکان
گاهی کودک خواب آلود است و دلیل روشنی برای بروز آن وجود ندارد. این نوع خواب آلودگی اختلال محسوب نمی‌شود، همچنین با یک وضعیت پزشکی مرتبط نیست.
پاراسومنیا و تاثیر آن بر خواب کودک
پاراسومنیا مجموعه حرکات غیر طبیعی است که در طول خواب کودک از خود بروز می‌دهد. متداول‌ترین اواع پاراسومنیا عبارتند از:
کابوس: کودک از دیدن خواب‌های ترسناک و تکرار شوند در خواب رنج میبرد.
ترس از خوابیدن: از جمله علائم ترس از خوابیدن می‌توان به نشستن در رختخواب و جیغ زدن، فریاد کشیدن و لگد زدن اشاره کرد. معمولاً چنین کودکی نمی‌تواند حین بروز این اعمال واکنشی از خود بروز دهد. همچنین اگر روز بعد در این مورد از او سوال کنید؛ چیزی به بخاطر نمی‌آورد. از این وضعیت تحت عنوان وحشت شبانه هم یاد می‌شود.
راه رفتن در خواب: در این وضعیت کودک کاملاً خواب نیست. در حالت نیمه بیدار راه می‌رود یا حرکات دیگری انجام می‌دهد.
حرف زدن در خواب: حرف زدن در خواب یکی از دگیر از اشکال پاراسومنیا است. در این وضعیت کودک در خواب هم صحبت می‌کند.
نارکولپسی و تاثیر آن بر خواب کودک
نارکولپسی نوعی اختلال عصبی مرکزی است. مغز کودک مبتلا به نارکولپسی قادر به تنظیم چرخه خواب و بیداری نیست. از جمله نشانه‌های نارکولپسی می‌توان به خواب آلودگی غیرطبیعی، حملات خواب و ناگهان از دست دادن کنترل عضلات اشاره کرد.
نتیجه گیری
خواب شبانه یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای حفظ سلامت جسمانی و روانی کودکان شناخته می‌شود. کم خوابی می‌تواند سلامت کودک را تحت تاثیر قرار دهد. زمانی که فرزند شما نتواند به اندازه کافی و به خوبی بخوابد، مشکلات سلامتی، رشدی و رفتاری به سراغش خواهند آمد. از انواع رایج اختلال خواب می‌توان به آپنه انسدادی و آپنه مرکزی اشاره کرد. اغلب اختلالات خواب کودکان قابل کنترل و درمان هستند، بنابراین مراجعه به پزشک در اولویت است.
ارسال نظر